Tijdens de zwangerschap is het uiterst belangrijk om op je voeding te letten om complicaties te voorkomen en geen risico’s te nemen voor de gezondheid van je ongeboren kindje. Daarom fietsen we met dit artikel doorheen de effecten van een evenwichtige voeding, een gezonde levensstijl en een geleidelijke en gecontroleerde gewichtstoename.
12 kilo. Dat is de aanbevolen gewichtstoename tijdens de zwangerschap. Die toename van je lichaamsmassa is nodig voor de goede ontwikkeling van je baby en vereist een gezonde en aangepaste voeding. Een recente studie, gepubliceerd in Nutriments, toont welke impact een gezonde voeding en levensstijl tijdens de zwangerschap heeft.
Zo is de consumptie van groenten en fruit en kwaliteitsvoeding gekoppeld aan een normaal geboortegewicht, terwijl onevenwichtige diëten en voedingsmiddelen en dranken rijk aan suiker of fastfood in verband worden gebracht met een te klein of te hoog geboortegewicht.
Vermijd dus ook suikerhoudende dranken en frisdranken (zelfs “light” gezoete!). Studies tonen enerzijds aan dat zij het risico op vroeggeboorte verhogen en anderzijds dat hun consumptie in verband wordt gebracht met een risico op overgewicht bij de geboorte, vervolgens op zwaarlijvigheid als kind, en dus later op cardiovasculaire complicaties, diabetes of bepaalde kankers.
Dagelijkse calorie-inname
Net zoals je gewichtstoename over de maanden wordt gespreid (gemiddeld 1 kg per maand in het begin en 1,5 kg op het einde), evolueert je eetpatroon mee met je zwangerschap en de behoeften van je baby.
Een vrouw verbruikt gemiddeld 1800 kcal/dag, maar een zwangere vrouw doet er goed aan dit dagelijkse rantsoen te verhogen tot 1870 kcal/dag tijdens het eerste trimester en tot 2060 kcal/dag tijdens het tweede trimester. In het derde trimester, wanneer de baby het sterkst groeit, moet de dagelijkse energie-inname rond 2300 kcal/dag liggen. Deze cijfers evenals de aanbevolen 12 kg variëren uiteraard naargelang de vrouw, haar eetgewoonten, haar oorspronkelijke gewicht en haar lichaamsmassa-index (BMI).
Zo kan je, als je slank bent, meer aankomen zonder risico voor je gezondheid, terwijl je, als je aanvankelijk al een (licht) overgewicht hebt, je gewichtstoename eerder zal moeten beperken om de risico’s op complicaties bij jezelf en de foetus te verminderen. Anderzijds zal de foetus, die in het begin van je zwangerschap afhankelijk is van jouw schildklierhormonen, in het tweede deel van de zwangerschap een deel van je anorganische jodium absorberen om zijn eigen schildklierhormonen aan te maken, die essentieel zijn voor de ontwikkeling van zijn hersenen (Caron P. , 2006).
Wat zijn de risico’s als je te veel of te weinig aankomt?
Als je te veel aankomt, kan dit leiden tot complicaties tijdens en na je zwangerschap: hoge bloeddruk, zwangerschapsdiabetes, trombo-embolische risico’s, pre-eclampsie, en langdurige zwaarlijvigheid.
Maar vooral de risico’s voor je kindje zijn zorgwekkend – met een onmiddellijk risico op macrosomie (overgewicht bij de geboorte), wat complicaties bij de bevalling kan veroorzaken. Als je tijdens de zwangerschap te veel aankomt of vóór de zwangerschap al met overgewicht kampt, neemt het risico toe dat je kind later aan overgewicht of obesitas lijdt en stofwisselings- en hart- en vaatziekten ontwikkelt.
Maar ook te weinig aankomen houdt risico’s in. Zo kan dat leiden tot een verhoogd risico op een (te) laag geboortegewicht. Hoewel de mechanismen niet volledig doorgrond zijn, hebben talrijke studies aangetoond dat de intra-uteriene omgeving een grote invloed heeft op het gewicht en de gezondheid van een kind bij de geboorte, tijdens de kinderjaren en op volwassen leeftijd.
Het is dus van essentieel belang dat je als aanstaande moeder tijdens de zwangerschap op je voeding let en ook voldoende aankomt.
Gewichtstoename en calorie-inname tijdens de zwangerschap: niet te veel maar ook niet te weinig! In het belang van de gezondheid van je kindje op lange termijn.
MEER WETEN
• HGR – Hoge Gezondheidsraad: Voedingsaanbevelingen voor België – 2016 (HGR advies 9285) (September 2016)
• Associations between the Prenatal Diet and Neonatal Outcomes—A Secondary Analysis of the Cluster-Randomised GeliS Trial. Julia Günther et al. Nutrients. 2019 Aug; 11(8): 1889.
• Maternal Body Mass Index and the Risk of Fetal Death, Stillbirth, and Infant Death, A Systematic Review and Meta-analysis. Dagfinn Aune et al. JAMA. 2014;311(15):1536-1546.
• Association between intake of artificially sweetened and sugar-sweetened beverages and preterm delivery: a large prospective cohort study. Linda Englund-Ögge et al. Am J Clin Nutr. 2012;96(3):552-559.
• Maternal consumption of artificially sweetened beverages during pregnancy, and offspring growth through 7 years of age: a prospective cohort study. Yeyi Zhu et al. Int J Epidemiol. 2017;46(5):1499-1508.